شاید شما نیز جزو آن دسته از افرادی باشید که تا به حال اسم نکروز بینی به گوشتان خورده ؛ اما از این عارضه اطلاع زیادی نداشته باشید. این اصطلاح که در نگاه اول پیچیده به نظر می رسد ، مشکلی نیست به جز ” مرگ بافت ” که منجر به سیاه شدن پوست بینی می شود . در حقیقت هرگونه اختلال در خونرسانی به بافت ها ، خود را با علائمی نظیر نکروز آشکار می سازد و از آنجا که احتمال ایجاد این مشکل بسیار نادر است ؛ اما همچنان باید احتیاط لازم را بکار برد. در مقاله دکتر سونیا صادق نکات مهمی که در پیشگیری از نکروز بینی مهم هستند را با یکدیگر مورد بررسی قرار می دهیم تا در رعایت آن ها و انتخاب جراح بینی ماهر دقت خود را بالا ببرید.
نکروز بینی چیست ؟
نکروز بینی یک عارضه جدی است که به معنای مرگ بافت‌های بینی به دلیل کاهش یا قطع جریان خون در این ناحیه است. این وضعیت ممکن است به دلایل مختلفی مانند آسیب‌های جراحی ، عفونت شدید ، تزریق اشتباه فیلرهای پوستی ، سوختگی یا بیماری های عروقی ایجاد شود. در نکروز بینی ، بافت دچار تغییر رنگ (اغلب به سیاه یا قهوه‌ای) می‌شود و ممکن است علائمی مانند درد شدید ، تورم ، زخم یا بوی ناخوشایند همراه داشته باشد. درمان این عارضه به سرعت تشخیص و جلوگیری از گسترش آسیب بستگی دارد.
آیا نکروز بینی انواع مختلفی دارد ؟
همانطور که ذکر کردیم نکروز بینی به معنی مرگ سلول های بافت بینی است که می تواند عوارض جدی را در پی داشته باشد. انواع مختلف نکروز بینی و علائم مرتبط با آن عبارتند از :
نکروز انعقادی
کمبود اکسیژن و مسدود شدن جریان خون در بافت استخوان ، نکروز انعقادی را ایجاد می کند.
علائم :
- پوست بینی بی رنگ یا خاکستری شده
- بافت سفت و خشک به نظر رسیده
- درد شدید و تورم در ناحیه آسیب دیده احساس می شود
نکروز پنیری
ایجاد لخته های خون در بافت استخوان و عدم جریان خون در استخوان ، علت اصلی نکروز پنیری می باشد.
علائم :
- بافت بینی حالتی نرم و پنیری پیدا می کند
- تورم ، درد ایجاد مب شود
- ترشحات چرکی و زرد رنگ است
- بوی ناخوشایند
نکروز آبکی
منجر به ایجاد عفونت و التهاب حاد در بافت استخوان و آسیب دیدگی سلول ها و مرگ آنها می شود.
علائم :
- بافت بینی نرم و مایع مانند می شود
- قرمزی و التهاب شدید ایجاد می شود
- وجود ترشحات چرکی و تب دیده می شود.
نکروز فیبرینوئید
اختلال در فعالیت عروق خون اتفاق می افتد.
علائم :
- تغییرات قابل مشاهده در عروق خونی بینی
- تورم و درد
- قرمزی و التهاب
- امکان مشاهده رسوب مواد فیبری در بافت
بررسی علل نکروز بینی در نگاهی دیگر
چه عواملی باعث وجود نکروز بینی می شوند ؟ در این بخش می خواهیم به بررسی عوامل گوناگون که در ایجاد این عارضه نقش دارند بپردازیم تا با توجه به آن ها ، آسیب به بافت بینی و مرگ سلول ها به حداقل برسد. این علل عبارتند از:
ایجاد عفونت در داخل بینی : عفونت های باکتریایی یا ویروسی می توانند باعث التهاب و تخریب بافت های بینی شوند. این عفونت ها ممکن است به دلیل مقاومت باکتری ها در برابر آنتی‌بیوتیک ها ایجاد شده باشند.
تزریق و مصرف داروی راکوتان قبل از جراحی بینی : راکوتان ( ایزوترتینوئین ) دارویی است که برای درمان آکنه شدید استفاده می شود. این دارو می تواند باعث خشک و نازک شدن پوست شده و عوارضی مانند تاخیر در بهبود زخم ها و افزایش خطر عفونت را به دنبال داشته باشد. مصرف راکوتان قبل از جراحی باعث افزایش خطر نکروز بینی شده و دلیل آن ، اختلال در بهبود زخم ها و افزایش حساسیت است.
تخریب بیش از حد بافت بینی در حین عمل : در جراحی بینی ، اگر تخریب بافت بینی بیش از حد باشد ممکن است جریان خون در ناحیه مورد نظردچار اختلال شود. این تخریب می تواند شامل برداشتن بیش از حد بافت یا ایجاد آسیب جدی به عروق خونی است که کاهش یا قطع جریان خون ، باعث مرگ سلولی و نکروز می شود.
استعمال دخانیات : دخانیات باعث انقباض عروق خونی و کاهش جریان خون به بافت ها می شود. همچنین ، نیکوتین و سایر مواد موجود در دخانیات می توانند باعث کاهش توانایی بدن در بهبود زخم ها و افزایش خطر عفونت شوند.
مصرف مشروبات الکلی : مصرف الکل می تواند باعث کاهش قدرت ایمنی بدن ، اختلال در گردش خون و تضعیف فرآیند بهبود زخم ها شود. الکل همچنین می تواند منجر به کم آبی بدن و تأثیر منفی بر بافت های بدن شود.
مجموعه این عوامل می توانند به تنهایی یا به صورت ترکیبی باعث بروز نکروز بینی شده که اهمیت پیشگیری و درمان مناسب در جلوگیری از آن مهم است.
چطور می توانیم نکروز بینی را درمان کنیم ؟
تا اینجاب مقاله شاید اینطور به نظرتان برسد که راهی برای درمان نکروز بینی وجود ندارد ؛ اما اینگونه نیست . هرچند پیشگیری از این عارضه بهتر از درمان است ؛ اما امروزه با پیشرفت پزشکی، نکروز بینی قابل درمان بوده و به دلیل ماهیت پیچیده آن ، ممکن است به چندین مرحله جراحی نیاز داشته باشد تا نتیجه مطلوب به دست آید. در ادامه هر کدام را از این روش ها را مورد بحث قرار می دهیم :
استفاده از بافت طبیعی بدن : از روش های متداول درمان نکروز این است که جراحان بافت طبیعی بدن را جایگزینی برای بافت نکروزه شده قرار می دهند. معمولاً این غضروف ها از نقاط دیگر بدن مانند دنده یا گوش پیوند زده می شوند ؛ اما این روش در صورتی کاربرد دارد که منطقه آسیب دیده گسترده نباشد.
پروتز : متاسفانه درر مواردی که نکروز به بخش بزرگی از بینی آسیب زده باشد ، پیوند از بافت های طبیعی بدن جواب نخواهد داد و بهترین روش استفاده از پروتز است. نکته اساسی برای انجام این روش عدم وجود عفونت در بافت آسیب دیده است . نتایج حاصل نیز از پروتز ها نیزبه اندازه بینی طبیعی نخواهد بود.
انتخاب جراح ماهر : در این میان نمی توان نقش جراح را در موفقیت درمان نکروز بینی نادیده گرفت ؛ زیرا ایشان باید در این زمینه متخصص بوده و تجربه زیادی داشته باشند. جراح ماهر می تواند عوارض احتمالی را مهار کرده و احتمال وقوع مشکلات را به حداقل برساند.
مراقبت های پس از جراحی : بیمار باید تمامی توصیه ها و مراقبت های پس از جراحی را به دقت رعایت کند تا از بروز عوارض جلوگیری کرده و روند بهبود به بهترین شکل ممکن پیش رود.
6 راهکار پیشگیری از نکروز بینی
امکان پیشگیری از نکروز بینی با رعایت نکات زیر وجود دارد:
1. انتخاب پزشک ماهر: برای جراحی‌های بینی یا تزریق فیلر ، به پزشکان متخصص و باتجربه مراجعه کنید تا خطر آسیب به عروق خونی کاهش یابد.
2. استفاده از تکنیک‌های ایمن: در تزریق فیلر یا رینوپلاستی باید از مواد مناسب و تکنیک درست (مانند تزریق با سرعت کم و فشار کنترل‌شده) و ابزار دقیق و استریل استفاده شود.
3. آگاهی از ساختار آناتومیک بینی: پزشک باید به ساختار عروقی و حساس بینی آگاه باشد تا از آسیب به رگ‌های اصلی جلوگیری کند.
4. مراقبت‌های بعد از عمل: پس از جراحی یا تزریق ، به دستورات پزشک عمل کنید ، از فشار بر بینی خودداری کنید و علائم غیرعادی را فوراً گزارش دهید.
5. اجتناب از خوددرمانی: برای مشکلات بینی ، از اقدامات خودسرانه مانند تزریق‌های غیرمجاز یا استفاده از داروهای نامناسب پرهیز کنید.
6. تشخیص زودهنگام عوارض: در صورت مشاهده علائمی مانند تغییر رنگ ، درد شدید یا زخم ، پس از عمل بینی سریعاً به پزشک مراجعه کنید تا از پیشرفت نکروز جلوگیری شود.
پیشگیری با انتخاب صحیح پزشک و مراقبت‌های دقیق بسیار مؤثر است.
جهت دریافت مشاوره از دکتر سونیا صادق ، فرم زیر را پر کنید :
